وب سایت رسمی
دکتر غلامرضا احتجاب
دانش آموختۀ رشتۀ رادیوتراپی انکولوژی
 

آدرس مطب: تهران - خیابان فاطمی غربی - بعد از چهار راه کارگر - نبش سیندخت شمالی - پلاک 13 - طبقه 3 - واحد 7
ملاقات: روزهای شنبه، دوشنبه و چهار شنبه از ساعت 16 الی 20 با تعیین وقت قبلی
تلفن: 66569587-21-98+

 

تغذیه بیماران مبتلا به سرطان 3


توصیه هایی برای تهیه ی غذا:

·  قبل و بعد از تهیه کردن غذا و پیش از صرف غذا دستان خود را با آب گرم و صابون به مدت 20 ثانیه شستشو کنید.
·  غذاها را در درون یخچال در دمای ˚c 4 (˚F 40) یا پایین تر از آن نگهداری نمایید.
·  غذاهای گرم را به صورت گرم (بالای ˚c 60 (˚F 140)) و غذاهای سرد را به صورت سرد  (کمتر ˚c 4 (˚F 40)) نگهداری کنید.
·  برای انجمادزدایی از گوشت، ماهی یا ماکیان یخ زده حتما از مایکروویواستفاده نمایید یا آنها را در یخچال قرار دهید و هیچ گاه از دمای محیط برای این منظور استفاده ننمائید.
·  غذاهایی که انجماد زدایی شده اند را بلافاصله مصرف کنید و از انجماد مجدد آنها اجتناب کنید.
·  غذاهای فاسد شدنی را حداکثر تا 2 ساعت پس از خرید یا تهیه کردن، درون یخچال قرار دهید. غذاهایی که درون آنها تخم مرغ، خامه یا سس مایونز به کار رفته باشد نبایستی بیش از 1 ساعت خارج از یخچال قرار گیرند.
·  میوه ها و سبزیجات را قبل از پوست کندن یا خرد کردن به خوبی زیر آب روان بشویید. برای این منظور از صابون، شوینده ها، محلول های شوینده ی کلریدی یا از ضد عفونی کننده های صنعتی استفاده نکنید. برای تمیز کردن میوه ها وسبزیجاتی که پوست ضخیم دارند(مثل خربزه، موز، سیب زمینی و ...) و روی آن ها آلودگی وجود دارد از فرچه های تمیز استفاده نمایید.
·  برگ های سبزیجات برگی را مدتی زیر آب روان آبکش نمایید.
·  سالاد های آماده یا نبایستی مصرف شوند و یا قبل از مصرف بایستی درون آبکش به دقت شسته شوند.
·  برگ وجوانه ی سبزیجات نبایستی خام مصرف شوند.
·  از میوه ها وسبزیجاتی که کپک زده یا له شده هستند استفاده ننمایید.
·  از خریدن محصولاتی که توسط فروشنده بریده شده باشند خودداری نمایید.(هندوانه،کلم و ...)
·  قوطی غذاهای کنسروی را قبل از باز کردن با آب و صابون شست و شو نمایید.
·  برای هم زدن یا چشیدن غذا از قاشق های تمیز استفاده نمایید و پس از یک بار استفاده دوباره آن را وارد غذا نکنید و به اطرافیان نیز اجازه ی چنین کاری را ندهید.
·  تخم مرغ هایی که پوستشان ترک داشته باشد را بیرون بریزید.
·  غذا هایی را که ظاهر یا بوی عجیب و غیر طبیعی دارند بیرون بریزید وهیچ گاه آن ها را نچشید.
·  برای خرد کردن و برش غذاهای مختلف از چاقوی تمیز و متفاوت استفاده نمایید.
·  داخل یخچال گوشت را به صورت بسته بندی شده و دور از غذاهای آماده مصرف، نگهداری نمایید.
·  برای خرد کردن حتماً از تخته ی خردکن تمیز استفاده نمایید و پس از مصرف آن را با آب گرم، مایع ظرفشویی و یا مایعات ضد عفونی کننده بشویید.
·  همه ی غذا ها باید به خوبی پخته شوند.گوشت بایستی به مقداری پخته شود که رنگ صورتی آن از بین برود و آب آن کاملاً شفاف شود. البته تنها زمانی می توان از پخته شدن کامل گوشت مطمئن شد که از دما سنج استفاده شود. گوشت بایستی  در دمای ͨ ˚c 71 (˚F 190) و ماکیان در ˚c 82 (˚F 180)  پخته شوند. 
·  حتماً هنگام خرید به تاریخ تولید و انقضا توجه شود.
·  از خریدن غذاهایی که بسته بندی آن ها دچار آسیب شده است خودداری نمایید.
·  هنگام خرید میوه وسبزی محصولاتی که کاملاً سالم هستند و لکه و آسیبی ندارند، انتخاب نمایید.
·  از خرید محصولات لبنی که داخل یخچال نیستند یا محصولات نانوایی حاوی کرم که خارج از یخچال قرار دارند، اجتناب کنید.
·  از بستنی های ماشینی یا تهیه شده توسط دست فروش ها اجتناب کنید.
·  از مواد غذایی باز و غیر بسته بندی خریداری ننمایید.
·  موقع خرید هیچ وقت مواد خوراکی را برای مدت طولانی درون اتومبیل گرم رها نکنید.
·  از رستوران های سلف سرویس خرید نکنید.
·  در غذاخوری های بیرون از میوه ها و سبزیجات خام استفاده نکنید.
·  در رستوران ها از آبمیوه های تازه ی طبیعی وغیر پاستوریزه استفاده نکنید.
·  در رستوران از تمیز بودن ظروف اطمینان حاصل نمایید.
·  تخم مرغ را حتماً به صورت کاملاً پخته استفاده نمایید و از مصرف تخم مرغ عسلی خودداری نمایید.
·  حتماً از شیر و محصولات لبنی پاستوریزه استفاده نمایید.
·  حتماً از آّب لوله کشی یا آب معدنی بسته بندی شده استفاده نمایید و نه آب چاه، چشمه و ... .

نحوه ی مواجهه با مشکلات و عوارض مرتبط با تغذیه

سرطان و درمان های مربوط به آن می تواند منجر به ایجاد مشکلات فراوانی شود که غذا خوردن و آشامیدن فرد را تحت تأ ثیر قرار می دهد. در زیر برخی از شایع ترین این مشکلات و نحوه ی مواجهه با هر یک از این مشکلات آورده شده است:

تغییر در اشتها

سرطان ودرمان های آن تغییراتی را در عادات غذایی وتمایل فرد به غذا خوردن ایجاد می کند. اجتناب از خوردن غذا منجر به کاهش وزن خواهد شد واین امر میتواند باعث ضعف و خستگی شود. بهتر غذا خوردن تا حد ممکن بخش مهمی از مراقبت های فردی را شامل می شود. عوارض جانبی مرتبط با درمان نظیر درد، تهوع و یبوست نیز می تواند منجر به از دست رفتن اشتها شود. کنترل این علایم به بهتر غذا خوردن شما کمک خواهد کرد.
 
چه باید کرد؟

·  به جای استفاده از سه وعده ی غذایی اصلی و بزرگ، تعداد زیادی میان وعده کوچک صرف کنید.
·  از خوردن مایعات به همراه غذا اجتناب کنید یا در صورت نیاز فقط مقدار کمی مایعات همراه غذا بنوشید تا احساس پری شکم برایتان پیش نیاید( مگر این که برای بلع غذا نیازمند مایعات باشید یا دچار خشکی دهان باشید). قسمت عمده ای از مایعات خود را بین وعده های غذایی استفاده کنید نه همراه غذا.
·  فضای غذا خوردن را برای خود دلپذیر بسازید برای این منظور می توانید از ظروف زیبا استفاده کنید. موقع صرف غذا موسیقی مورد علاقه تان را گوش کنید. تلویزیون تماشا کنید یا همراه کسانی که دوست دارید غذا بخورید.
·  تا آنجایی که می توانید از نظر جسمی فعال باشید. ابتدا با شدت کمی فعالیت خود را آغاز کنید و به تدریج این مقدار را افزایش دهید. در پاره ای از مواقع پیاده روی یک ساعت قبل از وعده ی غذایی به بهبود اشتهای شما کمک خواهد کرد.
·  میان وعده های پر پروتئین و پر کالری همیشه دم دستتان باشد. میان وعده هایی نظیر تخم مرغ آب پز سفت، کره ی بادام زمینی، پنیر، بستنی، مکمل های غذایی، پودینگ، آجیل، تن ماهی یا مرغ کنسروی برای این منظور می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
·  برای افزودن پروتئین و کالری به رژیم غذایی به بخش "راهکارهایی برای افزودن کالری و پروتئین به رژیم غذایی" که پیشتر آمده است، را مطالعه فرمایید.
·  غذاهای مورد علاقه ی خود را هر موقعی که خواستید بخورید مثلاً غذاهای مربوط به صبحانه را می توانید برای شام استفاده نمایید.
·  از دکتر خود برای برطرف شدن مشکلات خود نظیر یبوست، تهوع، درد یا هر عارضه  جانبی دیگر کمک بخواهید.

یبوست:

استفاده از مسکن ها، تغییر در عادات غذایی و فعالیت فیزیکی کمتر، می تواند منجر به کاهش حرکات روده ای شود و مدفوع حالت سفت تری به خود بگیرد (بیوست). در صورتی که دچار یبوست هستید از غذاهای پر فیبر استفاده کنید و در طول روز به میزان کافی مایعات بنوشید، در زمان های معین و به صورت منظم غذا بخورید و در صورت امکان فعالیت فیزیکی خود را افزایش دهید.

چه باید کرد؟

·  هر روز سر ساعت های مشخص و مشابهی غذا بخورید.
·  سعی کنید که دفع مدفوعتان هر روز سر ساعت مشخصی باشد.
·  چنانچه پزشکتان شما را از خوردن مایعات منع نکرده باشد، 8 تا 10 لیوان آب در طول روز استفاده نمایید. آب، آب آلو،آبمیوه ی گرم، چای، نوشابه های لیمویی گرم برای این منظور مفید هستند. (نوشیدنی گرم به حرکات روده ای کمک می کند).
·  در صورتی که مستعد یبوست هستید می توانید با مشورت پزشک معالج خود از فیبرهای پسیلیوم و داروهای نرم کننده ی مدفوع استفاده نمایید.
·  از ملین ها فقط در صورتی که پزشکتان به شما تجویز کرده باشد استفاده کنید.
·  در صورتی که از نظر پزشکتان اشکالی نداشته باشد از غذاهای پر فیبر و حجیم استفاده نمایید. نان تهیه شده از آرد سبوس دار، میوه ها و سبزیجات (خام یا پخته، با پوست یا بی پوست) و لوبیاهای خشک برای این منظور می تواند مورد استفاده قرار گیرد. البته این مواد را به تدریج به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا دچار نفخ نشوید.
·  از متخصص تغذیه ی خود راهنمایی بخواهید تا مکمل های غذایی پر کالری، پر پروتئین و حاوی فیبر را به شما معرفی نماید.
·  در صورتی که تولید گاز برای شما مشکل ساز می شود از خوردن و آشامیدن مواد غذایی که ایجاد گاز می کنند اجتناب کنید.(به لیست زیر مراجعه نمایید).
·  برای این که میزان هوایی که هنگام بلع وارد روده ی شما می شود به حداقل برسد، موقع غذا خوردن صحبت نکنید. برای نوشیدن مایعات از نی استفاده نکنید و از جویدن آدامس و مصرف نوشابه های گازدار اجتناب کنید.
 
غذا هایی که می توانند تولید گاز کنند

لوبیا ونخود فرنگی
خشک
لوبیا سبز
کلم بروکسلی
شلغم
شیر
قارچ
خیار
فلفل
شور ها(خیار شور)
کلم قمری 
بروکلی
کلم
ترپچه
خربزه
آبجو
تخم مرغ
ذرت
پیاز وپیازچه
خردل
آووکادو  آجیل
گل کلم
اسفناج
سیب(خام)و آب سیب
ماهی
مار چوبه
غذاهای پر ادویه
عدس

همچنین گاز ممکن است در اثر موارد زیر ایجاد شود:

·  جویدن آدامس
·  عدم مصرف کافی مایعات
·  نوشیدن نوشابه های گاز دار
·  عدم فعالیت فیزیکی
·  غذا خوردن با دهان باز
·  داشتن یبوست
·  خوردن غذاهایی با فیبر بالا
·  خوردن آبنبات ها، غذا ها، نوشیدنی ها و آدامس هایی که حاوی قندهای الکلی نظیر مالتیتول، مانیتول و گزلیتول هستند و اغلب روی آن ها واژه ی بدون قند ذکر می شود.

غذاهای پر فیبر که انتخاب آن ها توصیه می شود
اندازه ی سهم
میزان فیبر بر حسب گرم
نان و غلات
غلات سبوس دار
ذرت بوداده
برنج قهوه ای
نان با آرد کامل
ماکارونی با آرد کامل
سبوس گندم (خام)
½ لیوان
2 لیوان
½ لیوان
1 برش
¼ لیوان
¼ لیوان 
13-3
5
6
2-1
6
6
حبوبات
لوبیا قرمز
لوبیا چشم بلبلی
آجیل
½ لیوان
½ لیوان
1 اونس
8
9
3
سبزیجات
بروکلی
کلم بروکسلی
هویج
ذرت
لوبیا سبز
سیب زمینی با پوست
½ لیوان
½ لیوان
½ لیوان
½ لیوان
½لیوان
1 عدد متوسط
4
3
2
5
3
3
میوه ها 
سیب با پوست
موز
زغال اخته
گلابی با پوست
آلو
پرتقال
کشمش
توت فرنگی
1 عدد متوسط   
1 عدد متوسط 
 ½ لیوان 
1 عدد متوسط
 3 عدد 
1 عدد متوسط 
 ¼ لیوان 
1 لیوان 
 
4
2
2
5
3
3
3
3

اسهال

درمان سرطان و داروهای مصرفی ممکن است باعث شود تا روده ی شما بسیار سریع تر از حالت طبیعی حرکت کند و مدفوع بسیار شل باشد (اسهال). اسهال در صورتی که کنترل نشود می تواند منجر به از دست رفتن مایعات (دهیدراتاسیون)، کاهش وزن، بی اشتهایی و ضعف شود. در چنین حالتی بایستی از غذاهای پر فیبر نظیر آجیل، دانه ها، غلات کامل، حبوبات (لوبیا و نخود فرنگی)، میوه های خشک و میوه ها و سبزیجات خام اجتناب شود. همچنین غذاهای پر چرب و سرخ کردنی نیز بایستی از رزیم غذایی حذف شوند زیرا باعث وخیم تر شدن وضع اسهال می شوند. بعد از جراحی معده و روده برخی از افراد ممکن است نسبت به غذاهای بسیار شیرین یا غذاهای با کربوهیدرات بالا حساس شوند. در این صورت مصرف این غذاها نیز، بایستی محدود شود. از مصرف غذاهای تولید کننده ی گاز و نوشابه های  گازدار نیز بایستی اجتناب کرد. برای پیشگیری از دهیدراتاسیون بایستی اطمینان حاصل کنید که در طول روز به میزان کافی از مایعات استفاده می کنید. زمانی که اسهال تان بهبود پیدا کرد، به تدریج خوردن غذاهای فیبردار را آغاز نمایید.

چه باید کرد؟

·  هر روز مقدار فراوانی مایعات غیر گازدار استفاده نمایید. مایعات را در دمای اتاق بنوشید. نوشیدن مایعات در این دما بسیار آسان تر از خوردن مایعات خیلی گرم یا خیلی سرد خواهد بود.
·  وعده های غذایی یا میان وعده ها را در حجم کم و تعداد دفعات زیاد مصرف نمایید.
·  از غذاهای چرب، سرخ شده پر ادویه یا خیلی شیرین اجتناب نمایید.
·  شیر یا فرآورده های لبنی حداکثر به 2 لیوان در روز محدود شود. البته خوردن بیشتر ماست اشکالی ندارد.
·  از خوردن و آشامیدن غذاهایی که تولید گاز می کنند نظیر نوشابه های گازدار، سبزیجات ایجاد کننده ی گاز و جویدن آدامس خودداری نمایید.
·  از غذاها و نوشیدنی های پر سدیم (پر نمک) استفاده نمایید نظیر عصاره ی گوشت، سوپ، نوشیدنی ورزشی، بیسکویت شور و چوب شور.
·  از غذاها و نوشیدنی های پر پتاسیم استفاده نمایید نظیر آبمیوه ها و نکتارها، نوشیدنی های ورزشی، سیب زمینی با پوست و موز.
·  از غذاهایی با فیبر محلول نظیر سس سیب، موز، کمپوت هلو و گلابی، آرد، جوی دو سر و برنج سفید استفاده نمایید.
·  پس از هر بار اسهال حداقل 1 لیوان مایعات بنوشید. آب، نوشیدنی ورزشی و عصاره گوشت برای این منظور مناسب است.
·  از آدامس ها، شکلات ها و دسرهای بدون قند که با قندهای الکل ساخته شده اند اجتناب کنید.

موقع اسهال چه چیزهایی باید خورد.
   
 
می توان استفاده کرد
نبایستی استفاده شود
غذاهای پر پروتئین
گوشت گاو، مرغ، بوقلمون و ماهی بصورت آب پز یا کبابی، تخم مرغ، پنیر و ماست
گوشت های پرچرب، سرخ شده محصولات لبنی غیر از ماست
نان و غلات
نان تهیه شده از آرد سفید، ماکارونی، بیسکویت، برنج، جودوسر، غلات تصفیه شده (بدون سبوس)، کورن فلکس
نان تهیه شده از آرد کامل، غلات سبوس دار، بلغور، برنج قهوه ای
میوه ها و سبزیجات
سوپ سبزیجات، مارچوبه ی پخته، لبوی پخته، هویج پخته، کدوی بدون پوست پخته، قارچ، جعفری پخته، رب و سس گوجه فرنگی، سیب زمینی پخته بدون پوست، کمپوت میوه ها و میوه های یخ زده
میوه های تازه و با پوست، گلابی، هندوانه و خربزه، سایر سبزیجات
نوشیدنی ها، دسرها و سایرغذاها
کره، مارگارین، مایونز، روغن نباتی، کیک، دسر ژلاتین، شربت، نوشیدنی بدون کافئین، نمک، فلفل، آب گوشت
دسر دارای آجیل، نارگیل، میوه های خشک، شکلات، شراب، شورها، ذرت بودار، غذاهای پرادویه و خیلی تند، سس های تند.

خستگی ناشی از درمان:

خستگی ناشی از درمان به معنای خستگی شدید و دائمی در طول درمان سرطان است و ممکن است برای برخی افراد ایجاد مشکل نماید. خستگی می تواند دلایلی متفاوت داشته باشد. روش های درمانی، نخوردن غذای کافی، کم خوابی، افسردگی، کم خونی و برخی داروها از آن جمله اند. در صورتی که خستگی شما ناشی از داروها و روش های درمانی باشد پزشک معالج می تواند در برطرف کردن این علائم به شما کمک کند. برخی توصیه های تغذیه ای نیز در این رابطه می تواند کمک کند.

چه باید کرد؟

·  کارهای خود را اولویت بندی کنید و مهمترین کارهایتان را زمانی انجام دهید که بیشترین انرژی را دارید.
·  در صورتی که توانش را دارید پیاده روی آرام یا ورزش سبک منظمی را داشته باشید. داشتن فعالیت بدنی به میزان متوسط در برطرف شدن خستگی ناشی از درمان مؤثر خواهد بود.
·  به مقدار کافی مایعات بنوشید، کم آبی می تواند خستگی را تشدید نماید. در صورتی که کاهش وزن دارید از نوشیدنی های دارای انرژی نظیر آبمیوه ها یا شیر استفاده نمایید.
·  مطمئن شوید که به میزان کافی استراحت می کنید. 3 تا 4 بار چرت زدن کوتاه در طول روز سودمندتر از به مدت طولانی خوابیدن خواهد بود. گذراندن اوقات استراحت با کتاب های خوب، فیلم های جذاب یا دوستان می تواند کمک کننده باشد. در طول روز بین فعالیت و استراحت خود تعادل برقرار کنید تا دچار بی خوابی شبانه نیز نشوید.
·  فشار زیادی را با انجام فعالیت های شدید به بدن خود وارد ننمایید.
·  از غذاهای پر قند استفده ننمایید زیرا این غذاها به ناگاه انرژی زیادی آزاد می کنند اما پس ازمدتی شما حتی خسته تر از قبل خواهید بود.
·  سعی کنید همراه هر وعده ی غذایی مقداری پروتئین، چربی یا فیبر استفاده کنید، این عمل باعث می شود که قند خون در حالت با ثبات تری باقی بماند. برای این منظور به طور مثال می توانید به جای آنکه 2 تکه میوه بخورید، 1 تکه میوه بعلاوه ی یک مشت مغز گردو یا بادام، بادام زمینی یا سایر آجیل ها را استفاده نمایید.
·  مطمئن باشید که به مقدار کافی کالری دریافت می کنید برای این منظور به بخش راهکارهایی برای افزایش کالری وپروتئین مراجعه فرمایید.
·  بدون مشاوره با پزشک معالج خود از مقادیر زیاد ویتامین ها و مواد معدنی خودداری کنید.

 

آخرین مقالات و مطالب
🔶محققان با بررسی فواید احتمالی زردچوبه، به حقایق جالبی دست یافتند. مصرف تنها یک قاشق چای خوری زردچوبه در غذا می تواند باعث تغییر بزرگی بر روی ژن هایی که با بروز سرطان، آلرژی و حتی افسردگی شود. اما جالب تر از آن این است که مصرف قرص یا...
ادامه مطلب...
در مجمع سالانه انجمن مطالعات سرطان امریکا که در فیلادلفیا برگزار شد، شواهدی ارائه شد که نشان می داداستفاده بیش از اندازه از مکمل های غذایی به خصوص مکمل های بتاکاروتن ، فولیک اسید و ویتامین E می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. استفاده بیش از حد از...
ادامه مطلب...

محل تبلیغات
اینجا محل تبلیغات داخلی و یا خارجی شرکت می باشد.
 


دکتر غلامرضا احتجاب دانش آموختۀ رشتۀ رادیوتراپی انکولوژی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دارای دانشنامۀ تخصصی در این رشته می باشند.
ایشان از سال 1382 مشغول تحقیق و پژوهش در این رشته بوده و دارای مقالات تخصصی در زمینۀ نوروتوکسیسیته داروهای شیمی درمانی، اثر Her2 status در متاستاز های مغزی سرطان پستان و مقالات دیگر در زمینۀ داروی Herceptin و بیماری لنفوم می باشد. ایشان در حال حاضر در زمینۀ شیمی درمانی و پرتودرمانی سرطان های توپر همچون سرطان های پستان، دستگاه گوارش، پروستات و مثانه و ریه مشغول فعالیت هستند.

نشانی مطب: تهران - خیابان فاطمی غربی - بعد از چهار راه کارگر - نبش سیندخت شمالی - پلاک 13 - طبقه 3 - واحد 7
تلفن تماس: 8-66569587-021


Telegram Channel: @drehtejab

نشانی مرکز رادیوتراپی گاندی: خیابان گاندی جنوبی، روبروی آنتن سیمای پنج، نبش کوچه ترابنده، پلاک 130 ، طبقه 3 زیرزمین. بخش رادیوتراپی
تلفن: 88193795-021 ، 88207807-021
نمایش سایت در زبان های دیگر: العربية