وب سایت رسمی
دکتر غلامرضا احتجاب
دانش آموختۀ رشتۀ رادیوتراپی انکولوژی
 

آدرس مطب: تهران - خیابان فاطمی غربی - بعد از چهار راه کارگر - نبش سیندخت شمالی - پلاک 13 - طبقه 3 - واحد 7
ملاقات: روزهای شنبه، دوشنبه و چهار شنبه از ساعت 16 الی 20 با تعیین وقت قبلی
تلفن: 66569587-21-98+

 

درمان بیماری های پیش سرطانی سرویکس

 آخرین بروز رسانی در تاریخ : 92/03/03

 مقدمه :


درمان های زیادی برای خانم هایی که دچار اختلالات سرویکس (= گردن رحم)  (مثل : دیسپلازی- Dysplasia وجود سلول های غیر عادی - ، CIN- Cervical intraepithelial neoplasia تکثیر سلول های غیر عادی در گردن رحم – یا CIS ، Carcinoma in Situ کارسینوم یا سرطان درجا) می باشند، وجود دارد. درمان ها شامل کرایوسرجریCryosurgery) - منجمد کردن و در نتیجه تخریب بافت های غیر نرمال سرویکس( ، استفاده از لیزر (نوری با انرژی بالا – بافت های غیر عادی را می سوزاند و جدا می کند) و برداشت (برداشتن ناحیه درگیر با جراحی) می باشند.

  انتخاب بهترین درمان، وقتی نتیجۀ پاپ اسمیر غیر عادی باشد :

نواحی غیر عادی بافت سرویکس باید از قسمت های سالم آن تمیز داده شده و از بین بروند تا از بدخیم تر شدن و گسترش آنها در سایر نقاط سرویکس جلوگیری شود. دو نوع  درمان برای بافت های مختل سرویکس وجود دارد:
·  درمان هایی که در آنها ناحیه درگیر از بین برده می شوند(درمان های  حذف کننده -
Ablative Therapy).
·  درمان هایی که در آنها ناحیه درگیر برداشته می شوند
(Excisional Therapy) .
درمان اختلالات سرویکس به تصمیم پزشک و نظر بیمار بستگی دارد.گروهی از بیماری های سرویکس را می توان در صورت تصمیم پزشک و بیمار درمان نکرد و فقط وضعیت بیمار را پیگیری کرد.

  درمان هایی که با برداشت ناحیۀ غیر طبیعی همراه است ) اکسیژنال تراپی (Exciosional Therapy:
این درمان ها شامل استفاده از الکتریسیته برای برداشتن ناحیۀ درگیر  (Loop Electrosurgical Excision Procedure "LEEP" ,Large Loop Excision of the Transformation Zone"LLETZ)  ، استفاده از لیزر یا روش بیوپسی(= نمونه برداری مخروطی) می باشند. بیشتر پزشکان استفاده از روش اکسیژنال تراپی را ترجیح می دهند.
از اکسیژنال تراپی، زمانی که نتوان با استفاده از کولپوسکوپی یا بیوپسی، میزان گسترش یا نوع ناهنجاری سرویکس را تشخیص داد، استفاده می شود. در این وضعیت برداشتن ناحیۀ درگیر ارجح است، چون می توان با میکروسکوپ آن را بررسی کرد. این کار به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهد آیا تمام بافت درگیر برداشته شده است یا خیر و این که آیا وضعیت بدتری (سرطان سرویکس) وجود دارد.

  درمان های حذف کننده (Ablative Therapy):
درمان های فرساینده شامل کرایوسِرجِری (انجماد Cryosurgery ) و استفاده از لیزر است. از این درمان بیشتر زمانی استفاده می شود که نگرانی کمتری در مورد وجود سرطان سرویکس یا گستردگی ناحیه درگیر وجود دارد.

  اکسیژنال تراپی (Excisional Therapy) :
در این روش نواحی غیر نرمال در سطح و دهانۀ سرویکس برداشته می شوند. این کار به دو دلیل انجام می شوند:
·  تهیۀ نمونه ای از بافت، که به منظور تعیین میزان بدخیمی و تشخیص وجود یا عدم وجود سلول های سرطانی یا پیش سرطانی در سطح یا عمق سرویکس انجام می شود.
·  به پزشک کمک می کند تا از برداشته شدن ناحیۀ درگیر اطمینان حاصل کند. اگر در کناره های بافتی که برداشته شده است، شواهدی مبنی بر حضور پیش سرطان یا بدخیمی وجود داشته باشد، ممکن است به درمان های بیشتری نیاز شود.

روش استفاده از الکتریسیته برای برداشت ناحیۀ درگیر (LEEP , LLETZ):
  می توان برای برداشت ضایعه از وسیله ای که جریان الکتریکی را از خود بیرون می دهد استفاده کرد. این روش LEEP یا LLETZ نام دارد. یک سیم حلقه ای شکل از طریق واژن وارد سرویکس می شود، سپس از آن جریان الکتریسیته ای عبور داده می شود تا ناحیۀ مورد نظر به صورت مخروطی از سرویکس برداشته شود. این کار را می توان با چاقوی لیزری انجام داد ( در چاقوی لیزری از نوری با شدت و انرژی بالا استفاده می شود). 
عمل برداشت را می توان در مطب یا اتاق عمل بعد از تزریق داروی بی حسی در سرویکس انجام داد. بیمار ممکن است درد خفیفی را در حین عمل احساس کند. پس از آن خمیری قهوه ای رنگ روی موضع مالیده می شود تا از خونریزی جلوگیری کند. این خمیر باعث ترشحات تیرۀ واژینال (مشابه ته نشست قهوه) می شود. بیشتر خانم ها می توانند بعد از اتمام درمان به محل کار یا تحصیل خود بازگردند.

  بیوپسی مخروطی سرویکس))کونیزاسیون (Cervical cone biopsy (Conization,  :
می توان عمل برداشت ناحیۀ درگیر را به جای سیم حاوی جریان الکتریکی، با چاقوی جراحی انجام داد، به این روش کونیزاسیون گردن رحم یا بیوپسی مخروطی می گویند.کونیزاسیون در اتاق عمل و زمانی که بیمار بیهوش است یا تحت بی حسی نخاعی است انجام می شود.
بیشتر خانم ها بعد از کونیزاسیون یا LEEP به مدت یک تا دوهفته دچار خونریزی واژینال (کم تا متوسط) می شوند. خونریزی واژینال نباید شدید باشد (نباید یک پد بهداشتی در کمتر از یک ساعت کاملاً خیس شود).

  عوارض:

مانند هر جراحی دیگری این جراحی هم می تواند باعث عوارضی شود. این عوارض عبارتند از:
·  خونریزی هنگام جراحی : به ندرت پیش می آید که خونریزی شدید باشد و معمولاً می توان با بخیۀ آن قسمت یا مالیدن ماده ای سوزاننده (مایع یا درمانی که به لخته شدن خون کمک می کند) به سرویکس، آن را کنترل کرد.
·  خونریزی بعد از جراحی: اگرچه خونریزی کم یا لک بینی عادی است، ولی بعضی از خانم ها تا چندروز یا حتی چند هفته بعد از جراحی خونریزی شدیدی دارند. معمولاً این مشکل را می توان پس از مراجعه به پزشک در مطب درمان کرد ولی گاهی ممکن است برای برطرف کردن آن به اتاق عمل نیاز شود.
·  عفونت: به ندرت بعد از بیوپسی مخروطی در سرویکس یا هر عضو دیگر سیستم تناسلی ممکن است عفونت ایجاد شود. بیشتر عفونت ها را می توان با آنتی بیوتیک خوراکی درمان کرد.
·  سوراخ شدگی رحم: این عارضه ای غیر معمول است و بیشتر در خانم هایی که در دوره یائسگی هستند یا رحمشان به سمت جلو انحراف دارد اتفاق می افتد. معمولاً اگر رحم سوراخ شود بدون نیاز به درمان بهبود می یابد. به ندرت ممکن است برای مشاهده و ترمیم  ارگان آسیب دیده به لاپاروسکوپی یا لاپاروتومی احتیاج  شود.

  درمان های فرساینده (Ablative Therapy):

درمان های فرساینده باعث تخریب بافت های غیر عادی سرویکس و آن ها را نمی بُرند.

  کرایوسرجری (انجماد- Cryosurgery ) :
 
در روش کرایوسرجری نیتروژن یا دی اکسید کربن مایع را وارد سرویکس می کنند. این کار باعث منجمد شدن بافت گردن رحم و در نتیجه تخریب سلول های غیر عادی می شود. کرایوسرجری را می توان در مطب و در حالی که وضعیت بدن بیمار مشابه وضعیت بدن در معاینۀ واژینال است و بدون نیاز به هرگونه بی حسی یا بیهوشی انجام داد. این روش می تواند کمی باعث ناراحتی و دل پیچه شود.
در بعضی شرایط مثل زمانی که نتوان گستردگی و نوع ناهنجاری سرویکس را با استفاده از کولپوسکوپی یا بیوپسی تشخیص داد، انجام کرایو سرجری توصیه نمی شود. در این حالت اکسیژنال تراپی درمان بهتری است.
بیشتر خانم ها تا یک هفته بعد از کرایوسرجری ترشحات آبکی دارند.

  لیزر درمانی (Laser ablation):
 
در لیزر درمانی از پرتوهای نور با شدت و انرژی بسیار بالا برای تخریب نواحی غیر عادی سرویکس استفاده می شود. لیزر از طریق واژن مستقیماً به بافت های غیرعادی سرویکس تابانیده می شود. معمولاً این کار در اتاق عمل و زمانی که بیمار تحت بی حسی نخاعی یا بی هوشی کامل است انجام می شود. درمان با لیزر به مهارت و تجهیزاتی احتیاج دارد.
یکی از معایب استفاده از لیزر آن است که لیزر همانند کرایوسرجری بافت های غیر نرمال را تخریب می کند.
از لیزر زمانی که نتوان میزان گستردگی و نوع ناهنجاری سرویکس را با استفاده از کولپوسکوپی یا بیوپسی تشخیص داد، استفاده نمی شود.
بیشتر خانم ها بعد از لیزردرمانی تا 2-1 هفته دچار ترشحات و خونریزی واژینال هستند.

  مراقبت های پس از درمان :

همۀ خانم ها باید در مورد این که آیا پس از درمان می توانند تا خانه رانندگی کنند و این که چه زمانی می توانند فعالیت های روزانۀ خود را از سر بگیرند با پزشک صحبت کنند. بیشتر متخصصان توصیه می کنند که فرد بعد از درمان تا چند هفته رابطۀ جنسی نداشته باشد، چیزی را درواژن قرار ندهد( مثل ژل های شستشو، تامپون و...)، استخر نرود، از وان برای استحمام استفاده نکند(می توان دوش گرفت). گروهی از پزشکان ممکن است "استراحت لگن (Pelvic rest)" را به بیماران خود توصیه کنند.
در کل اگر خانمی دچار خونریزی شدیدتر از خونریزی زمان پریود خود بود (خیس شدن کامل یک پد بهداشتی در کمتر از یک ساعت، خصوصاً اگر دارای لخته خون باشد)، درد های شدید یا شدت گرفتن درد نسبت به سابق، تب بالای F°101 ( C°4 /38) یا ترشحات بدبوی واژینال بود باید پزشک  خود را درجریان بگذارد.

  تأثیر و نتیجه بخشی درمان:

  درمان هایی که توضیح داده شد، بیشتر خانم های مبتلا به اختلالات سرویکس را معالجه می کند. خانم هایی که معالجه نشده اند، ممکن است ادامه، عود یا رشد ناحیۀ مبتلا را داشته باشند؛ خصوصاً اگر آلوده به نوع پر خطر ویروس HPV (16و18) باشند. در این حالت به درمان های دیگری احتیاج است، به همین دلیل انجام  پاپ اسمیر تا آخر عمر برای آنها ضروری است.

  پیگیری:

 معمولاً چند هفته بعد از درمان، وضعیت بیمار بررسی و وی معاینه می شود تا از روند بهبودی سرویکس اطمینان حاصل شود. توصیه می شود که پاپ اسمیر (با یا بدون کولپوسکوپی) هر شش ماه انجام شود. کولپوسکوپی زمانی توصیه می شود که سلول هل سنگفرشیِ تغییر شکل یافته یا سایر اختلالات دیده شده و تست HPV  مثبت باشد. زمان آزمایش بعدی به نتایج آزمایش اولیه بعد از درمان و سن بیمار بستگی دارد. زمان پیگیری و آزمایش هر بیمار با دیگری متفاوت است.

  نیاز به درمان بیشتر:

بعضی از خانم ها به منظور اطمینان از تخریب یا برداشته شدن قسمت های درگیر به درمان های بیشتری احتیاج دارند. این کار زمانی درست است که ناحیۀ درگیر برداشته شده است و آنالیز های میکروسکوپیک اختلال و بدخیمی شدیدتری از چیزی که توقع بوده است را نشان داده اند. تصمیم به درمان های بیشتر برای هر فر منحصر به فرد است و به نوع اختلالی که دیده شده، خطر ابتلای فرد به سرطان سرویکس و این که بیمار تصمیم دارد باردار شود یا خیر بستگی دارد.

  بارداری بعد از درمان :

بسیاری از خانم ها نگران ریسک نازایی و عدم توانایی برای بارداری بعد از درمان هستند. خطر این اتفاقات به فاکتورهای مختلفی مثل نوع و تعداد درمان هایی که داشته ات (فرساینده یا اکسیژنال) و فاصلۀ زمانی بین درمان و بارداری بستگی دارد. سایر فاکتورها مثل شرایط و وضعیت سلامتی و سن بیمار می تواند خطر ابتلا به این عوارض را افزایش دهد.
توصیه می شود بیشتر خانم ها بعد از کونیزاسیون، قبل از تلاش برای بچه دار شدن حدود12-6 ماه صبر کنند تا بافت سرویکس کاملاً بهبود یابد. در کل تحقیقات نشان داده است که اکسیژنال تراپی و برداشت بافت سرویکس می تواند تا حدی باعث مشکل شود ولی درمان فرساینده مشکلی ایجاد نمی کند. احتمال نازایی ناشی از درمان بسیار کم است. 
 
 
 
 
 

 

آخرین مقالات و مطالب
🔶محققان با بررسی فواید احتمالی زردچوبه، به حقایق جالبی دست یافتند. مصرف تنها یک قاشق چای خوری زردچوبه در غذا می تواند باعث تغییر بزرگی بر روی ژن هایی که با بروز سرطان، آلرژی و حتی افسردگی شود. اما جالب تر از آن این است که مصرف قرص یا...
ادامه مطلب...
در مجمع سالانه انجمن مطالعات سرطان امریکا که در فیلادلفیا برگزار شد، شواهدی ارائه شد که نشان می داداستفاده بیش از اندازه از مکمل های غذایی به خصوص مکمل های بتاکاروتن ، فولیک اسید و ویتامین E می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. استفاده بیش از حد از...
ادامه مطلب...

محل تبلیغات
اینجا محل تبلیغات داخلی و یا خارجی شرکت می باشد.
 


دکتر غلامرضا احتجاب دانش آموختۀ رشتۀ رادیوتراپی انکولوژی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دارای دانشنامۀ تخصصی در این رشته می باشند.
ایشان از سال 1382 مشغول تحقیق و پژوهش در این رشته بوده و دارای مقالات تخصصی در زمینۀ نوروتوکسیسیته داروهای شیمی درمانی، اثر Her2 status در متاستاز های مغزی سرطان پستان و مقالات دیگر در زمینۀ داروی Herceptin و بیماری لنفوم می باشد. ایشان در حال حاضر در زمینۀ شیمی درمانی و پرتودرمانی سرطان های توپر همچون سرطان های پستان، دستگاه گوارش، پروستات و مثانه و ریه مشغول فعالیت هستند.

نشانی مطب: تهران - خیابان فاطمی غربی - بعد از چهار راه کارگر - نبش سیندخت شمالی - پلاک 13 - طبقه 3 - واحد 7
تلفن تماس: 8-66569587-021


Telegram Channel: @drehtejab

نشانی مرکز رادیوتراپی گاندی: خیابان گاندی جنوبی، روبروی آنتن سیمای پنج، نبش کوچه ترابنده، پلاک 130 ، طبقه 3 زیرزمین. بخش رادیوتراپی
تلفن: 88193795-021 ، 88207807-021
نمایش سایت در زبان های دیگر: العربية